انواع بازار های مالی

در بازار کارا فرض بر این است که همه سرمایهگذاران از اطلاعات مشابهی آگاهی دارند
انواع بازارهای مالی و کارکرد آنها
ازارهای مالی مهم ترین جزء نظام مالی بوده و منظور از آنها ساختارهایی است که منابع مالی از طریق آنها به گردش در می آیند. ذی نفعان در بازارهای مالی عمدتا به مبادله ابزارها و اوراق مالی با هزینه مبادلاتی بسیار کم و در قیمت هایی که بر اساس عرضه و تقاضا تعیین میشود، می پردازند.
وجود بازارهای مالی پویا با عمق مناسب، منافع گوناگونی برای نظام اقتصادی و مالی هر کشوری ایجاد می کند. برخی از مهم ترین شامل: «تجهیز منابع خرد و تخصیص آنها به سرمایه گذاران، کمک به کشف قیمت منابع به صورت غیر دستوری بر اساس ریسک، بازده و سررسید اوراق و ابزارها، تقویت قابل توجه نقدشوندگی در نظام مالی، ایجاد ارتباط معقول و مشخص بین ریسک و بازده، هدایت نقدینگی به مسیر صحیح و جلوگیری از رشد بازارهای ناسالم رقیب، بهبود شفافیت در فعالیت های اقتصادی، کمک به اعمال سیاست های مالی توسط دولت و کمک به اعمال سیاست های پولی توسط بانک مرکزی» است.
در اقتصادهای جدید، بازارهای مالی شامل انواع گوناگونی میشود که برخی از مهم ترین آنها عبارت اند از: بازار پول، بازار سرمایه، بازار بدهی، بازار سهام، بازار رهنی، بازار ارز خارجی و بازار اوراق بهادار مشتقه.
الف- بازار پول
بازار پول، یکی از مهمترین انواع بازارهای مالی بوده و بر اساس تعریف، بازاری کوتاه مدت جهت انتشار و مبادله دارایی های مالی با سر رسید کمتر از یک سال است.
در این بازار انواع گوناگونی از اوراق با سررسید کوتاه مدت و با نقدینگی بالا مبادله می شوند. از جمله: اسناد خزانه دولتی، توافق های بازخرید، توافق های بازخرید معکوس، پذیره های بانکی، گواهی های سپرده و اوراق تجاری.
بازار پول، بازاری کوتاه مدت بوده و هدف از آن تامین مالی نیازهای کوتاه مدت است. دلیل اهمیت این مسئله آن است که اشخاص حقیقی، شرکتها، دولت و سایر ذینفعان نظام مالی، دریافتی های نقدی که دارند الزاما با پرداختی ها و نیازهایشان به نقدینگی برابر و همزمان نیست؛ لذا باید همواره حجم زیادی از منابع را به صورت نقد نزد خود نگه دارند و فرصت کسب سود از این منابع را از دست بدهند.
اما وجود بازار پول، به حل این مشکل کمک می کند. به این معنی که ذینفعان به جای آنکه منابع خود را به صورت نقد نگه داشته و فرصت های درآمد زایی با این منابع را از دست بدهند، می توانند این منابع را در بازار پول سرمایه گذاری کنند.
به عبارت دیگر، با خرید اوراق و ابزارهای بازار پول، علاوه بر اینکه به سود اوراق و ابزارها دست می یابند، این امکان را دارند تا در مواردی که با کسری نقدینگی مواجه می شوند، با صرف حداقل هزینه و زمان، اوراق و ابزارهای خود را نقد کنند.
ب- بازار سرمایه
بازار سرمایه بازاری است در آن اوراق بدهی با سررسیدهای مختلف و سهام صنایع گوناگون مبادله می شود. مهم ترین عرضه کنندگان اوراق و ابزارها (تقاضاکنندگان منابع) در بازار سرمایه، دولت و شرکت ها هستند. در مقابل، خانوارها و اشخاص حقیقی، مهم ترین تقاضاکنندگان اوراق و ابزارها (عرضه کنندگان منابع) را تشکیل می دهند.
مهم ترین ویژگی بازار سرمایه، شفافیت آن و گوناگونی ابزارهایی است که در آن مورد مبادله قرار می گیرد.
لازم به ذکر است که هر چند بانک نهاد بازار پول به حساب می آید، اما می تواند در توسعه ابزارهای بازار سرمایه نقش داشته باشد. به عنوان مثال، یک بانک تجاری می تواند به عنوان رکن ضامن، در فرآیند انتشار یک نوع اوراق قرضه شرکتی بلند مدت در بازار سرمایه ایفای نقش کرده و از این مسیر به توسعه بازار سرمایه کمک کند.
پ- بازار بدهی
بازار بدهی بازاری است که در آن انواع انواع بازار های مالی انواع بازار های مالی اوراق مبتنی بر بدهی (مانند اسناد خزانه دولتی، اوراق قرضه دولتی و غیره) مبادله می شوند.
در بازار بدهی ذی نفعان می توانند دیون جدید را در بازار اولیه خرید و فروش کنند و یا اینکه در بازار ثانویه اوراق مبتنی بر بدهی وارد شده و به خرید و فروش دیون گذشته بپردازند. در بازار بدهی انواع بازار های مالی انواعی از اوراق بدهی کوتاهمدت، میانمدت و بلند مدت مبادله می شود که می تواند مرتبط با دولت، شرکت ها، بانک ها، شهرداری ها و غیره باشد
منظور از بازار مالی و آشنایی با انواع بازارهای مالی
بازار مالی (Financial Market) اصطلاحی گسترده است که برای طیف وسیعی از بازارها به کار میرود. هر بازاری که در آن انواع بازار های مالی تجارتی صورت میگیرد یک بازار مالی محسوب میشود. در آن خریداران و فروشندگان در معامله دارایی هایی چون سهام، اوراق بدهی، ارز و مشتقه ها مشارکت دارند. بازار مالی معمولاً با استانداردهایی نظیر قیمت گذاری شفاف، قانون گذاری ساده، هزینه ها و کارمزدهای مشخص و نیرویهای بازار شناخته میشود و قیمت های اوراق بهاداری که معامله میشوند تعیین مینماید.
حتی بازارهایی که در آنها تجارت اوراق بهادار شامل سهام، اوراق قرضه، ارز، فلزات و مشتقات آنها انجام میشود هم بازار مالی هستند.
بعضی از بازارهای مالی فقط به مشارکت کنندگان اجازه میدهند تا یک سری معیارهای خاص را برآورده نمایند که میتواند بر اساس عواملی مثل میزان پول نگه داشته شده، موقعیت جغرافیایی سرمایه گذار، دانش بازارها یا حرفه مشارکت کننده باشد.
بازارهای مالی میتوانند تقریباً در هر کشوری در جهان یافت شوند. بعضی از آنها بسیار کوچک هستند و فقط چند شرکت کننده دارند، درحالیکه برخی بازارهای دیگر مثل بازار بورس نیویورک و بازارهای فارکس، میلیاردها دلار به صورت روزانه معامله میکنند.
بیشتر بازارهای مالی دارای انواع بازار های مالی دورههای سنگین تقاضا و معامله اوراق بهادار هستند. در این دورهها، قیمت ها ممکن است از استاندارد خود فراتر روند. عکس قضیه نیز در اینجا صادق است، سقوط بازارها ممکن است باعث کاهش قیمت ها از ارزش ذاتی خود، بر اساس سطوح تقاضا یا سایر نیروهای اقتصاد کلان مثل نرخ مالیات، تولید ملی یا سطوح اشتغال شود.
شفافیت اطلاعات جهت افزایش اعتمادبهنفس مشارکت کنندگان و پرورش یک بازار مالی کارآمد، مهم است.
اهمیت بازارهایمالی
شرکتهای بازرگانیبرای تامین مالی فعالیتهایخود به حجم بالایی ازسرمایه نیاز دارند.اینشرکتهابرای اینکه بتوانند رشدکنند به سرمایه گذاری بالایی احتیاج دارد.واضح است که تامین این میزان سرمایه درزمان محدودی میسر نیست وبایستی از منبع دیگری تامین مالی شوند،دولتها نیز به ارائه بهتر خدمات وکالاهابه مردم به خاطر حجم بالاییپول باید از بانک وام بگیرندبازارهای مالی این امکان رابرای شرکتها و دولتها فراهم میسازندکه آنها بتوانند از طریق خرید این اوراق بهادر بازده و رفاه خود را افزایش دهند.بازارهای اولیه در صورتی که بتوانندبه نحو صحیح عمل کنندمیتوانند برای اقتصاد سرمایه داری کاملا مفید باشندچرا که این بازارها کانال مناسبی برای سرمایه گذاران و وام گیرندگان فراهم میسازند.به علاوه این بازارها باعث میشوند سرمایهها به سمت کسانی سوقپیدا کند که توان استفاده کار را از پول و سرمایه دارند.
۱- بازارهای اولیه
بازاری است که در آن وام گیرنده،اوراق بهادار جدیدی منتشر میکند و در ازای دریافت وجه نقد به خریدار میفروشد.
۲- موسسه تـأمین سرمایه
ازآنجاکه اکثر منتشر کنندگان اوراق بهادر همیشه درگیرفعالیتهای مربوطبه افزایش سرمایه نیستند به همین دلیل از تجربه کافی جهت این کار برخوردار نیستند.به علاوه،عرضه کنندگان سرمایه جدا هستند و دستیابی به آنها مستلزم به سازمان خاصی است بنابراین منتشرکنندگان درخصوص فروش اوراق بهادرجدید،به موسسات تأمین سرمایه رجوع میکنند.
۳- عرضه خصوصی و عمومی اوراق بهادر
درسالهای اخیر،بیشتر شرکتها به عرضه خصوصی اوراق بهادر روی آوردند و اوراق بهادر منتشر شده جدیدی را مستقیما به موسسات مالی از قبیل شرکتهای بیمه عمر و صندوقهای بازنشستگی میفروشند.ویکی از مزایای این کار این است که شرکت مجبور نیست برای اوراق منتشر شده در بورس اوراق بهادر ثبت نام کند واین خود باعث جلوگیری از اتلاف وقت و پول میشو.
۴- بازارهای سهام
دربازارهای سهام،سهام عادی،سهام ممتاز واوراق خریدوفروش مورد معامله قرار میگیرند در بعضی از بازارهای ثانویه فروش سهام در قالب بازارهای حراج صورت میگیرد.این بازارها شامل حراج دریک مکان فیزیکی معینی است در این بازارها کارگزاران امور مربوط به سرمایه گذاران را انجام میدهند.کارگزاران واسطه هایی هستندکه میان خریداران و فروشندگان قرار میگیرند و سعی میکنند بدون توجه به اینکه چه کسی فروشنده و خریدار است بهترین قیمت راکه درمعامله به نفع دو طرف باشدکسب نموده و حق کمیسیون خود را دریافت میکنند.
۵- بازارهای مبتنی برچانه زنی
در مقابل بازارهای حراج،بازار خارج از بورس و فرابورس قرار دارندکه جز بازارهای مبتنی برچانه زنی هستند معملاتی که در این بازارها صورت میگیرد دارای بورس سازماندهی شده ای نیستند. در این بازارها اوراق بهادر پذیرفته نشده دربورس معامله قرار میگیرد.بازار فرابورس نقش مهمی در بازارهای اوراق بهادر ایفا میکند.از نظر حجم،این بازار دومین بازارسهام عدالت و سومین بازار بزرگ دنیا به شمار میرود.
۶- شاخص های بازار سهام
متداول ترین سوال که در خصوص بازارهای سهام پرسیده میشود این است که وضعیت بازار امروز چگونه است؟ برای پاسخ به این سوال به گزارش ترکیبی از عمل کرد بازار نیاز داریم که به صورت میانگین ها وشاخص ها نشان داده شده باشد.بخاطر تعداد زیاد بازارهای سهام اعم از داخلی و خارجی شاخص های متعددی برای بازار سهام وجود دارد.
۷- بازارهای اوراق قرضه
همان طور که سهامداران برای معامله سهام عادی به بازارهای ثانویه مناسبی نیاز دارند دارندگان اوراق قرضه نیز به بازارهایی نیاز دارند تا بتوانند اوراق قرضه خود را قبل از موعد سررسید مورد معامله قرار دهند چرا که اگر این بازارها وجود نداشته باشند سرمایه گذاران مجبور خواهند بود اوراق قرضه خود رابرای مثال حدود ۳۰سال نگهداری کنند.
۸- اوراق قرضه شرکتها
اگرچه تعدادزیادی از اوراق قرضه شرکتها در بورس ها پذیرفته شدهاند با این حال حجم فعالیت اوراق قرضه تنهابخش کوچکی از ازکل فعالیت این بازارها را تشکیل میدهد.
۹- بازار پول
یکی از بازارهای مالی، بازار پول است که در آن از هر ابزار یا دارایی با توان نقدشوندگی بالا یا ابزارها و داراییهای خرد برای تبادل استفاده میشود. این ابزارها معمولا توسط شرکتها، اشخاص، بنگاههای تجاری و شرکتها استفاده میشوند و در واقع نوعی جانشین پول هستند که سررسید کمتر از یک سال دارند.
عدم نیاز به همزمانی دریافت پول و انجام مخارج یکی از اصلیترین دلایلی است که اشخاص و بنگاهها از بازار پولی استفاده میکنند. از جمله ابزارهای بازار پول میتوان به سپردهها، وام با وثیقه، حواله و بروات اشاره کرد.
۱۰- بازار سرمایه
یکی از بازارهای مالی، بازار سرمایه است که با نام بازار بورس اوراق بهادار نیز شناخته میشود، بازاری برای خرید و فروش اوراق قرضه و اوراق مالکیت است. کار اصلی بازار سرمایه ایجاد پلی ارتباطی بین تامین کننده سرمایههای خرد و کلان، چه حقیقی و چه حقوقی و متقاضیان سرمایه مثل شرکتهاست.
بازار سرمایه در واقع تسهیل کننده فرآیند خرید و فروش ابزارهای مالی (اسناد خزانه، اوراق تجاری و گواهی سپرده) است. شاخصترین ابزار مالی این بازار اوراق مالکیت که اکثرا با نام سهام شناخته میشود و اوراق قرضه یا مشارکت است. برخلاف بازار مالی پول، بازار سرمایه محلی برای عرضه و فروش سهام و اوراق قرضه برای بازههای زمانی بیش از یک سال است.
انواع بازار های مالی
علم اقتصاد
علم اقتصاد با وجود تمام بزرگی و گستردگی خود و علیرغم آنچه به نظر میرسد علمی ساده است. همه چیز در عرضه و تقاضا مشخص میشود
عملکرد تریدرها
تریدرها عموماً معاملاتشان را با روشی که به آنها وعده و امیدواری زیادی میدهد آغاز میکنند. آنها میخواهند درآمدی مستمر برای خودشان درست کنند
بازار سرمایه
بازار سرمایه (بازار مالی) مانند بازار پول، بازار بورس، بازار طلا و مسکن، بورس کالا و بورس اوراق بهادار از جمله اصطلاحات رایج در این عرصه هستند. شاید گستردگی همین اصطلاحات در اقتصاد باشد که آنرا پیچیده و سخت جلوه میدهد.
آگاهی در معاملات
همه ما افرادی را میشناسیم یا زندگینامه افرادی شنیده یا دیدهایم که موفقیتهای بزرگی در هر یک از بازارهای بزرگ اقتصادی کسب کردهاند و به چهرهای ثروتمند، موفق و شناخته شده تبدیل شدهاند. برای انواع بازار های مالی موفقیت در هر یک از این بازارهای مالی ابتدا باید نسب به آنها آگاهی پیدا کرد،
بازار مالی حقیقتا چیست؟
بازار مالی بازاری است که در آن افراد حقیقی و حقوقی می توانند به معامله اوراق ضمانت مالی، کالا و دیگر داراییهای مثلی (عوض دار) با هزینه مبادلاتی پایین، و در قیمتهایی که تابع عرضه و تقاضا هستند، بپردازند
انواع بازار مالی
دو نوع بازار عمومی (جایی که انواع زیادی از کالاها در آن معامله میشود) و بازار اختصاصی (جایی که تنها یک نوع کالا معامله میشود) وجود دارند.
آموزش های مرتبط
فرصت ها تکرار نمی شوند، زمانی که باران طلا می بارد سطل زیر آن بگذار نه یک قاشق!
جلسات اول هر دوره آموزشی را رایگان تماشا کنید.
« این تبلیغ به شما نمی گوید در بازار مالی چگونه ثروت بسازید. »
در محیط بازار شما می بایست قوانین بازی را مشخص کنید. و پس از آن نظم و انضباطی را برای رعایت این قوانین در مورد نظر بگیرید،.
البته اگر بازار به گونه ای حرکت کنند که دائما شما را مورد وسوسه قرار دهد. تا باور کنید .این دفعه نیازی به پیروی از قوانین تان نخواهید داشت
بازار مالی چیست؟
بازارهای مالی یا Financial Markets زیر مجموعهای از نظام اقتصادی در آموزش اقتصاد میباشد.که در آنها وجوه، اعتبارات و سرمایه در قالب قوانین و مقررات مشخصی، از صاحبان پول و سرمایه به سمت متقاضیان جریان دارد. به گفتار ساده به بازاری که در آن داراییهای مالی مانند سهام، سپردههای سرمایهگذاری، طرحهای بازنشستگی، انواع بیمه نامهها و اوراق بهادار معامله می گردد، بازار مالی گفته می گویند.که نقش یک واسطه بین خریداران و فروشندگان را ایفا میکند.
بازار مالی در دنیا هم شامل سهام شرکت هر کشور و در دنیا سهام شرکت های بزرگی مثل اپل و انس طلای جهانی و….. می شود .
لازم به ذکر است که بازار بورس تنها یک نمونه از انواع بازار مالی میباشد و خریدارها و فروشندهها میتوانند در تمام بازارهای مالی مثل اوراق قرضه، ارز رایج کشورها، مشتقات و کامودیتی ها و سهام های بزرگ جهان و غیره نیز معامله کنند.
بازار مالی طلا یا صندوق طلا چیست؟
زمانی که به نواسانات بازار سرمایه سکه و طلا ، و صندوق طلا ، خصوصا در سالهای اخیر نگاه میکنیم .و عدم وجود ثبات اقتصادی و کاهش ارزش پول ملی را هم چاشنی آن کنیم،البته متاسفانه. تبدیل سرمایه راکد به طلا و سکه سرمایه گذاری عقلانی در بازار مالی به نظر میرسد.
ولی زمانیکه درباره بازار طلا و سکه و خرید و فروش آنها صحبت می کنیم، اکثر ما تصویری مشخص از آن در ذهن داریم؛ رفتن به بازار فیزیکی بازار مالی و یا صرافیها برای خرید و فروش طلا و سکه.
اما این کار نه تنها راه معامله و خرید و فروش طلا و سکه نمیباشد، بلکه راه کم ریسکتر و مناسبتری هم وجود دارد. خرید طلا (صندوق طلا) در بورس یکی از راهها مناسب، به صرفه و کم ریسک برای سرمایه گذاری در بازار مالی است.
صندوق طلا در بازار مالی چیست؟
بطور کلی داراییهای جمع شده از سرمایه گذاران بازار مالی که در گواهی سپردههایی نظیر طلا، اوراق مبتنی بر طلا و گواهی سپرده طلا سرمایه گذاری می کنند می باشد.
صندوق طلا نه تنها نسبت به سکه طلا از ریسک پایینتری برخوردار میباشد.بلکه افراد با سرمایه به مراتب کمتری هم قادر به سرمایه گذاری در آن میباشند.
یعنی هر شخصی با مبالغی چون 100هزارتومان و بالاتر هم می توانند میزانی از سهم صندوقر طلا در بازار مالی را خریداری کنند.
گواهی سپرده طلا ورقه بهاداری میباشد. که مشخص می کند مالک آن مقدار مشخصی از سکه سپرده شده در انبار را داراست. انباری که واقع در خزانه داری پردیس بانک رفاه و بقیه بانک های مشخص شده است. سکههای مورد تائید همگی ضرب سال ۱۳۸۶ و با وزن ۸٫۱۳۳ گرم و عیار ۹۰۰ میباشند.
آموزش ویدیویی صندوق طلا چیست را حتما ببینید
انواع بازارهای مالی (برای معاملهگری و کسب درآمد)
به طور کلی بازارهای مالی به به چند دسته کلی تقسیم میشوند که هر دسته ویژگیها، محاسن و معایب خاص خود را دارا هستند.
در این مقاله سعی بر این داریم تا انواع این بازارها را از لحاظ ساختاری مورد بررسی قرار دهیم.
تسط بر نحوهی حرکتهای قیمت در هر کدام از این بازارها بسیار حائز اهمیت هست. چه اینکه عدم آشنایی با نوع نوسانات و نوع تحلیل هریک از این بازارهای مختلف قطعا میتواند ضررهای جبران ناپذیری را به دنبال داشته باشد.
کلیک کنید:
1. بازار سهام
تقریبا قدیمیترین و مهمترین بازار مالی در سطح جهان بازار سهام است. در این بازار سهام شرکتهای مختلف عرضه و قیمتگذاری میشود.
مهمترین ویژگی این بازار نوسانات زیاد و امکان ایجاد حرکتهای بسیار بزرگ است.
مهمترین نکته در مورد نحوهی حرکت سهام شرکتها این موضوع است که گاهی تحلیل تکنیکال در این بازار کاربرد کمتری دارد. به عبارت دیگر آمار موفقیت تحلیل تکنیکال در این نوع از بازار به نسبت بازارهایی که در ادامه مورد بحث قرار میگیرد کمتر است.
به همین دلیل پیشنهاد میشود در کنار تحلیل تکنیکال، از تحلیل بنیادی نیز برای تحلیل عملکرد شرکتها استفاده شود.
اما دلیل این نکته چیست؟
سهام یک شرکت معتبر فناوری مثل فیسبوک را در نظر بگیرید. یک شرکت پرانرژی تشکیل شده از کادری پر توان که با استفاده از دانش و تجربه بسیار پرقدرت در مسیر پویایی شرکت خود در تلاش هستند و درحال ارائهی خدماتی هستند که در زمان خود بی نظیر است.
حال فرض کنید که نمودار این شرکت که همهی شاخصهای فنی حکایت از آیندهی روشنی برای آن دارد در مسیر حرکت صعودی خود یک دو قله یا هر الگوی بازگشتی دیگری را میسازد. آیا میشود انتظار داشت که به صرف یک الگوی بازگشتی سهام این شرکت با افت بزرگی مواجه شود؟ قطعا پاسخ شما منفی است.
به همین دلیل است که نقش اطلاعات بنیادی در تحلیل سهامها بسیار پر رنگ است. به عبارت بهتر اگر شما از اطاعات کافی در مورد عملکرد شرکتها بیبهرهاید توصیه میشود برای معامله بیشتر دقت کنید.
در زیر حرکت پرشتاب spx500 را در سالهای گذشته مشاهده میکنید:
در زیر نمودار شاخص کل بورس تهران را میبینید:
جزییات بیشتر:
2. بازار کمودیتیها (کالا)
دومین نوع بازار مورد برسی ما کمودیتیها هستند.
کمودیتی ها عبارتند از: نفت، طلا، آلومینیوم و به طور کلی هر چیزی که حاصل استخراج از منابع و معادن کره زمین است.
متاسفانه یا خوشبختانه این بازار هم بازار نیز نوسانات زیادی دارد. البته نوع نوسان در این بازار متفاوت از بازار سهام است.
نوسانات در این بازار بیشتر تحت تاثیر مسائل سیاسی در سطح جهان است. به خاطر داریم که رییس جمهور وقت ایران طی دو سخنرانی باعث شد قیمت نفت جهانی حدود 80 دلار افزایش پیدا کند و به 140 دلار در هر بشکه برسد.
روزانه شاهد اخبار گوناگون از سرتاسر جهان هستیم که هر کدام از این اخبار ممکن است بر روی یکی از این منابع تاثیر بسیار زیاد بگذارد.
با وجود اینکه امکان کسب سودهای کلان در این بازار توسط تریدرها وجود دارد، برای افرادی با سرمایههای کم بسیار پر ریسک است.
دومین نکته در مورد کمودیتیها این هست که قراردادهای کارگزاران برای ارائه این محصولات به مشتریان خود دارای تاریخ انقضاست و معمولا این تاریخها به صورت ماهیانه تمدید میشود.
اما خود این موضوع مشکلاتی را برای معاملهگران این محصولات به ارمغان میآورد. فرض کنید یک معامله بر روی نفت گرفتهاید و این معامله در حال حاضر در ضرر هست. در همین هنگام تاریخ قرارداد این نماد برای بروکر به انقضا میرسد و بروکر مجبور میشود معامله شما را باضرر ببندد.
ضمن اینکه ممکن است قرار داد جدید برای مدتی منعقد نشود و در نتیجه شما امکان باز کردن مجدد پوزیشن را هم از دست میدهید.
در زیر نمونه نوسانات نفت را مشاهده میکنید:
3. بازار معاملات آتی یا سلف (فیوچرز)
برای درک بهتر این بازار بهتر است ابتدا در مورد ابزار مشتق توضیح دهم:
ابزار مشتق به قرارداد یا اوراقی گفته میشود که ارزش آنها وابسته به ارزش اوراق بهادار، کالا، شمش یا ارز اصلی است و هیچ گونه ارزش مستقلی ندارند. قرارداد آتی و اختیار معامله دوگونه از این ابزارها هستند که بهطور معمول در بورسهای معتبر جهان دادوستد میشوند.
ابزار مشتقه ابزاری است که از بازارهای پایهای مثل کالا، انرژی، ارز، پول و سرمایه مشتق شدهاند و در بورسهای مختلف معامله میشوند.
در معاملات این ابزارها، اصل دارایی جابه جا نشده و عملکرد قیمت آن ناشی از تغییرات قیمت کالای مربوطه است.
معاملات در این بازار نسبت به بازار نقدی سرعت و قدرت نقدشوندگی بیشتری دارد و هزینه کمتری در بازار ایجاد میکند و میتواند از نظر اقتصادی در انتقال ریسک بازار و کاهش هزینه تأمین مالی، افزایش بازده دارایی، تعدیل سریع ساختار جریان نقدی و گریز از مالیات و در نهایت تغییر نرخ ثابت بدهی به نرخ شناور مؤثر باشد و به دلیل مشروع بودن نرخ شناور ازنظر اسلام، این ابزار در کشورهای اسلامی مورد استفاده قرار گرفته است.
معمولترین ابزارهای مشتقه عبارتند از:
سواپها، قراردادهای آتی و اختیار معامله.
در واقع معنای حقیقی مشتقات، توافق میان دو گروه مشروط بر خروجی آتی دارایی پایه است. تصور رایج آن است که ابزارهای مشتقه خود دارایی میباشند، در صورتی که این تصور نادرست است، زیرا که یک ابزار مشتقه خود به تنهایی نمیتواند ارزشی داشته و ایجاد نماید.
اما بسیاری از ابزارهای معمول مانند سواپها (Swaps)، معاملات آتی (Futures Contract) و اختیار معامله (Options) که دارای ارزش ذاتی نظری هستند میتوانند از طریق فرمولهایی همچون بلک شولز محاسبه شده و به صورت مکرر در بازارهای آزاد قبل از تاریخ سررسید مورد معامله قرار گیرند.
با توجه به توضیحات بالا قرارداد آتی نوعی ابزار مشتقه است که قابلیت خرید و فروش در بازارهای مالی را دارد.
در این قرارداد یک طرف توافق میکند در سر رسید معین، مقدار معینی از کالای مشخص را در عوض قیمتی که اکنون تعیین میکنند به طرف دیگر تحویل دهد.
قراردادهای آتی برای نخستین بار بر پایهٔ محصولات کشاورزی و بعدها بر پایهٔ منابع طبیعی مانند نفت معامله میشدند. قراردادهای آتی مالی در سال 1972 وارد بازار شدند. در سالهای اخیر، قرادادهای بر پایه ارز، نرخ بهره، و شاخصهای بازار سهام بسیار متداول شدهاند و نقش مهمی در کنترل ریسک بازی میکنند.
از محبوبترین و در عین حال سوددهترین و کم ریسک ترین انواع بازارهای مالی بین الملل بازار فیوچرز هست که متاسفانه معامله گران ایرانی به دلیل اطلاعات کم و بعضا عدم امکان دسترسی مناسب از این بازار غافل هستند.
مطلب مرتبط:
4. بازار تبادلات ارز خارجی (فارکس)
پرحجمترین بازار مالی جهان، فارکس است.
در بازار فارکس تبادل ارزها انجام میشود. قیمت مورد معامله در جفت ارزهای مختلف از تقسیم ارز دوم بر ارز اول به دست میآید و این عدد در جفت ارزهای اصلی (به جز جفت ارزهایی که طرف دوم آنها ین ژاپن هستند) همواره عددی کمتر از 2 است.
این به این معناست که هیچ زمان در بازار فارکس ارزش یک ارز به نسبت ارز دوم دو برابر نمیشود و این موضوع باعث میشود که نوسان قیمتها در این بازار بسیار محدود شود.
در واقع با دید کلی بازار فارکس یک بازار رنج محسوب میشود و این رنج بودن بازار این امکان را به معاملگران خرد میدهد تا بتوانند در این بازار فعالیت کنند و سود بدست آورند.
به عبارت بهتر اگر در بازار فارکس معاملهگر از اهرم استفاده نکند و با اهرم یک به یک معامله کند احتمال بسیار کمی وجود دارد تا حسابش انواع بازار های مالی صفر شود چون هیچ زمان یکی از ارزهای تشکیل دهندهی آن جفت ارز ارزشش صفر یا دو برابر نمیشود.
در مقایسه با سایر بازارها، در کمودیتیها نفت را مثال زدیم که دامنه نوسانی از 30 تا 140 دلار را در سالهای گذشته به ثبت رسانده و رشد چندبرابری داشته است.
برخی از مزایای بازار تبادلات ارزی
1. امکان معامله در تمام طول شبانه روز
2. هزینه بسیار کم برای انجام معاملات (در صورت انتخاب بروکر مناسب)
3. نقد شوندگی بسیار بالا
زمان بازار تبادلات ارز (فارکس)
بازار بینالمللی ارز هر دوشنبه با باز شدن شرقیترین بانکهای دنیا آغاز به کار میکند. این بانکها شروع به معامله ارز و در نتیجه آن استخراج نرخ برابری ارزها نموده و معاملهگران در دیگر نقاط جهان نیز در صورت تصمیم به معامله در آن هنگام (که طبیعتاً در آن هنگام خارج از ساعت کاری هستند) بایستی معاملات خود را براساس این نرخها انجام دهند در ادامه بانکها و دیگر موسسات مالی کشورهای آسیایی این پروسه را ادامه داده تا این چرخه به بانکهای اروپا و ایالات متحده آمریکا برسد.
البته در هنگام بازگشایی بازار ایالات متحده آمریکا، بازارهای آسیایی روز کاری خود را به پایان رسانیدهاند. این چرخه زمانی، پنج روز هفته بدون یک ثانیه توقف تا جمعه شب ادامه دارد.
تحلیل در بازار تبادلات ارز
همانطور که اشاره شد در بازار فارکس به دلیل ماهیت رنجی که وجود دارد احتمال ایجاد نوسانات پیدرپی برای دورههای طولانی بسیار زیاد هست. لذا تحلیل تکنیکال به خصوص با تکیه بر الگوهای قیمت بسیار میتواند موفقیت آمیز باشد.
همچنین در این بازار در صورت داشتن سرمایه مناسب، میتوان از سیستمهایی مانند مارتینگل و هج و… کرد و معاملهگرانی هستند که از این سیستمها بهره میگیرند.
نکته: سیستمهای مورد اشاره نیاز به سرمایه های مناسب و دقت زیاد دارند لذا در صورت فراهم نبودن شرایط به راحتی امکان ایجاد ضررهای بزرگ را فراهم میکنند.
در زیر ،یک نمونه تصویر از چارت دلار به فرانک سوئیس را مشاهده میکنید:
5. رمز ارزها (کریپتو کارنسی ها)
یکی دیگر از انواع بازارهای مالی رمز ارزها یا ارزهای دیجیتال هستند. رمز ارزها بازاری نوظهور هستند که در مدت بسیار کوتاه جایگاه خود را در بین بازارهای با قدمت و اعتبار زیاد تثبیت کردند. سردمدار این بازار یعنی بیت کوین رشد خیره کننده از ابتدای شکلگیری داشته است
این ارز در موج نزولی قبل، تا کمتر از 3500 دلار سقوط کرد و نشان داد که این بازار بسیار غیر قابل پیش بینی هست. نوسانات زیاد باوجود اینکه امکان دریافت سودهای بسیار بزرگ را فراهم میکنند ریسک بیشتری نیز دارد.
در زیر تصویر نمودار بیت کوین را در مدت تقریبا ده سال مشاهده میکنید:
سخن آخر
بازارهای مختلف نوع رفتارهای متفاوتی دارند. بعضی بسیار پر هیجان و بعضی بسیار کم هیجان هستند. بعضی بسیار تحت تاثیر اخبار و بعضی کمتر تاثیرپذیرند.
در برخی اطلاع از اخبار بسیار مهم است و در برخی تسلط بر تحلیل تکنیکال.
اما آن چیزی که مهم است این است که معاملهگر با توجه روحیات، سرمایه، امکانات و توانمندیهای خود بهترین بازار را انتخاب کند. عدم دقت به این موارد میتواند ضررهای بزرگی به همراه داشته باشد.
کسب مهارت لازم و یادگیری مداوم در این زمینهها تا حدود زیادی به کسب موفقیت کمک خواهد کرد.
بازار کارا چیست و چه ویژگی هایی دارد؟
فرضیه بازار کارا این موضوع را بیان می کند که اطلاعات مالی و گزارشات منتشر شده در مورد یک سهم یا یک کالا به سرعت در بازارهای مالی منتشر می شوند و فورا بر قیمت ها تاثیر می گذارند و قیمت ها را تعدیل می کنند.به عبارت دیگر می توان گفت در بازار کارا همه اطلاعات در قیمتها منعکس میشود. به بیان دیگر اگر قیمت اوراق بهادار ( سهم) به سرعت و بهطورکامل تمامی اطلاعات مالی موجود مرتبط با سهم را منعکس کند، بازار کارا است. انعکاس کامل اطلاعات در بازار، باعث می شود که سرمایهگذاران نتوانند از اطلاعات، سود کسب کنند زیرا قیمت از قبل این اطلاعات را منعکس کرده است و قیمت ها تعدیل شدهاند و تغییر قیمت ها قابل پیشبینی نیست.
در بازار کارا فرض بر این است که همه سرمایهگذاران از اطلاعات مشابهی آگاهی دارند
یکی از الزامات بازار کارا این است که بازار باید بزرگ و دارای نقدشوندگی کافی باشد، همچنین اطلاعات موجود در بازار به شکل تصادفی و غیرقابل پیشبینی هستند؛ بازار کارا بیحافظه است یعنی از قیمتهای روز گذشته برای پیشبینی قیمت فردا نمیتوان استفاده کرد. در صورت برقراری کارایی در یک بازار، سرمایهگذاران تنها با خرید سهام ریسکی میتوانند به سود غیرعادی و بالا دست پیدا کنند. علم اقتصاد تخصیص منابع محدود به خواسته های نامحدود است. نقش اصلی بورس اوراق بهادار نیز جذب و هدایت نقدینگی های سرگردان و پراکنده در اقتصاد کشور به صورت بهینه است به گونهای که منجر به تخصیص بهینه منابع کمیاب مالی شود. اما برا تحقق این اهداف باید بازارهای مالی کارا باشند.
انواع کارایی موجود در بازارهای مالی
1. کارایی تخصیصی ( تخصیص بهینه سرمایه ها)
در بازارهای با کارایی تخصیصی منابع موجود به کارآمدترین و سودآورترین پروژه های سرمایه گذاری اختصاص می یابد و منابع و سرمایه ها به بهترین حالت و به شکل بهینه و مطلوب بهرهبرداری میشود. در این بازار سرمایههای موجود در طرح ها و یا شرکتهایی که در اقتصاد کشور دارای مزیت نسبی (بیشترین بازدهی متناسب با ریسک) هستند، استفاده می شوند.
2. کارایی عملیاتی (افزایش سرعت نقدشوندگی)
منظور از عملیاتی بودن بازار این است که سرعت معاملات و مبادلات در بازار بالا باشد و انجام معاملات با پایین ترین سطح هزینه صورت بگیرد. این نوع کارایی منجر به افزایش سرعت نقدشوندگی داراییها می شود.
3. کارایی اطلاعاتی (تعیین عادلانه قیمت اوراق بهادار)
اگر اطلاعات کافی در بازار وجود داشته باشد و این اطلاعات به سرعت بر قیمت ها تاثیر بگذارند، چنین بازاری کارآ نامیده میشود. در چنین بازاری قیمت اوراق بهادار به ارزش ذاتی آن نزدیک است. بازار کارا باید نسبت به اطلاعات جدید، حساس باشد. اگر اطلاعات جدیدی به اطلاع عموم برسد، قیمتها متناسب با اطلاعات جدید تغییر خواهند کرد.
سطوح مختلف بازارهای کارای اطلاعاتی
اگر برای تقسیم بندی بازارها از انواع اطلاعات به عنوان مبنای طبقه بندی استفاده کنیم، بازارها به سه دسته تقسیم میشوند:
1. بازارهایی انواع بازار های مالی با کارایی ضعیف ( اطلاعات مربوط به گذشته)
به دلیل آنکه در این نوع بازار همه از روند قیمت در گذشته اطلاع دارند، نمیتوان از اطلاعات یا روند گذشته قیمت سهام برای انتخاب سهامی با نرخ بازده بسیار بالا در آینده استفاده کرد چون همه اطلاعات مشابهی در اختیار دارند.
2. بازارهایی با کارایی نیمه قوی (تمام اطلاعات عمومی)
شکل نیمه قوی فرضیه بازار کارا بیان میکند که قیمت سهام شرکت تمامی اطلاعات در دسترس عموم درباره چشمانداز شرکت را منعکس میکند. اطلاعات در دسترس عموم شامل گزارشهای سالانه و دادههای مربوط به مشاور سرمایهگذاری میباشد. در این قبیل بازارها نه تنها اطلاعات مربوط به قیمت های گذشته هیچ برتری در مورد انتخاب سرمایه گذاری ایجاد نمی کند (کارایی ضعیف) بلکه آگاهی از تمامی اطلاعات عمومی نیز برتری و مزیتی در مورد انتخاب سرمایه گذاری به وجود نمی آورد. اگر یک شرکت نرخ بازده بالا داشته باشد، خرید و فروش سهام آن باعث افزایش قیمت سهام خواهد شد. تنها در صورتی که اطلاعات جدید ارائه شود، قیمت سهام تغییرات قابل ملاحظه ای خواهد داشت. بر اساس این فرضیه تمام اطلاعات در دسترس بازار فوراً در قیمت جاری سهام منعکس می شوند. شواهد قویا از کارایی نیمهقوی پشتیبانی میکند، اما برخی مطالعات این شکل از کارایی بازار را رد میکند، برای مثال میتوان به مواردی از جمله اثر شرکتهای کوچک و شرکتهایی با نسبت P/E پایین اشاره کرد که در انتهای مقاله برخی از این موارد شرح داده می شود.
3. بازارهایی با کارایی قوی (تمام اطلاعات شامل خصوصی و عمومی)
اگر قیمت ها منعکس کننده تمامی اطلاعات عمومی و خصوصی و محرمانه در مورد سهام باشد، بازار کارایی قوی دارد. در این صورت سرمایه گذار نمی تواند از اطلاعاتی که تنها در اختیار گروه خاصی قرار دارد، بهره ببرد. بر اساس این فرضیه اگر افرادی دارای اطلاعات خاص باشند، سهام شرکت را خرید و فروش می کنند و این باعث می شود که قیمت با توجه به این اطلاعات خاص تعدیل شود. در بازارهای با کارایی قوی، هیچ فردی نمی تواند از داشتن اطلاعات خاص یا اطلاعاتی که در دسترس دیگران نیست و تنها گروه خاص آن را در اختیار دارند، سود به دست آورد زیرا قیمت سهام شرکت به طور کامل اطلاعات مزبور را منعکس می سازد.
مشاهدات تجربی نشان میدهد که کارایی شکل قوی در اکثر بازارها برقرار نمیباشد. شواهد بیانگر این است که مدیران شرکت قبل از انتشار برای عموم، دسترسی کافی به اطلاعات مربوطه دارند، که آنها را قادر میسازد سود معاملاتی بر مبنای اطلاعات کسب کنند.
آیا با بررسی اطلاعات مالی گذشته می توان قیمت آتی سهام را پیش بینی نمود؟
قبلا اشاره کردیم که در بازارهایی با کارایی ضعیف به دلیل آنکه همه از روند قیمت اطلاع دارند و اطلاعات مشابهی در اختیار دارند، نمیتوان از قیمت سهام برای انتخاب سهامی با نرخ بازده بسیار بالا در آینده استفاده کرد، با این وجود بسیاری از تحلیلگران مالی معتقدند که با تجزیه و تحلیل قیمتهای گذشته می توان قیمت های آتی سهام را پیش بینی کرد.
استدلال این افراد این است که تحقیقات انجام شده مبتنی بر الگوهای ساده قیمت های گذشته مثلا در نظر گرفتن قیمت روز قبل بوده و روند قیمت بررسی نشده است. به عقیده اینان یک تحلیلگر حرفه ای با بررسی الگوهای پیچیده تر قیمت می تواند افزایش یا کاهش قیمت سهام در آینده را پیش بینی کند.
برخی از محققان عقیده دارند که عامل مؤثر انواع بازار های مالی در پیش بینی رفتار آتی قیمت سهام، الگوی قیمتهای گذشته نیست، بلکه آنچه که موثر است عملکرد شرکت است. اینان معتقدند که بررسی دقیق اطلاعات مالی عمومی یک شرکت تا حدی مشخص می کند که آیا قیمت سهام شرکت افزایش می یابد یا کاهش.
گروه سوم محققان بین این دو گروه قرار دارند و معتقدند که نمی توان یکی از این دو عامل را به تنهایی موثر دانست و برای انتخاب سهمی که قیمت مناسبی دارد هم باید از اطلاعات مربوط به قیمتهای گذشته و هم سایر اطلاعات عمومی نظیر درآمد شرکت استفاده نمود.به هر حال هر سه گروه بر این باورند که بررسی اطلاعات مالی موجود بهتر از انتخاب انواع بازار های مالی انواع بازار های مالی تصادفی سهام است.
کارایی بازار از نظر سرمایه گذاران و مدیران مالی چه اهمیتی دارد؟
1. شرکت ها نباید تصور کنند که با ارائه نادرست اطلاعات حسابداری، یعنی ارائه اطلاعاتی که دارایی های حقیقی و جریان نقدینگی شرکت را تحت تأثیر قرار نمی دهندمی توانند بر بازرا اثر بگذارند و بازار را منحرف کنند.
2.در بازار کارا قیمت های سهام منعکس کننده اطلاعات موجود است و صاحبان شرکت و مدیران مالی نباید تصور کنند که از بازار زرنگ تر هستند و بنابراین هیچ کس نمیتواند با استفاده از این نرخ اطلاعات را در مقایسه با دیگران سود بیشتری ببرد.
3.شرکت ها برای تصمیم گیریهای مهمی در مورد مسائلی نظیر ادغام دو شرکت نباید فقط به اطلاعات موجود در بازار اکتفا کنند چون این اطلاعات در دسترس همه سرمایه گذاران قرار دارد.
4.سرمایهگذاران در بازار کارا نمیتوانند به سود غیرعادی و بالایی دست پیدا کنند و تنها راه خرید سهام با ریسکی بالاتر است. طبق فرضیه بازار کارا قیمت سهام همواره مساوی ارزش واقعی آن باشد.